Fenomenologijaduhajedno je od najvećih filozofskih dela, čiji se neposredni uticaj može pratiti do dananjih dana. Sa stanovita fenomenologijeduhaoptom samosveću najzad je dosegnut stepen uma gde su vlastite misli shvaćene ujedno i kao određenja sutine stvari, čime je omogućeno naputanje čiste unutranjosti i prelaz na konkretni subjektivni duh, predmet psihologije, koja se bavi teorijskim duhom, praktičnim duhom i najzad onim to Hegel naziva slobodnim duhom, čime je označena moć subjektivnogduhada se objektivira i dokuči ono to je apsolutno. U ovom kontekstu možemo shvatiti čuvenu Hegelovu rečenicu, da je ono to je stvarno umno.
Sistematsku formuu kojoj je izložen njegov sistem Hegel nije smatrao nečim spoljanjim, već je tvrdio da njegovo učenje ne bi ni bilo apsolutniidealizamda nije izloženo u formi u kojoj je izloženo, potoapsolutnostnije samo karakteristika onoga o čemu je u učenju reč već i izraz činjenice da je to o čemu je reč izloženo u formi zavrenog filozofskog sistema. Ono to je istinito je celovitold (das Wahre ist das Ganze) stoji već uFenomenologijiduha, a celina o kojoj je reč jeste sam filozofski sistem.